Một số dấu hiệu để nhận diện doanh nghiệp có các giao dịch đáng ngờ

Đại lý thuế Toàn cầu giới thiệu tới các bạn kỹ năng nhận diện doanh nghiệp có các giao dịch đáng ngờ

Xem xét sổ sách kế toán:

1. Dấu hiệu nhận biết

Việc nhận diện những giao dịch đáng ngờ trong rất nhiều các giao dịch của doanh nghiệp đang hoạt động bình thường (không phải các doanh nghiệp thành lập mục đích mua bán hóa đơn) là vấn đề khó khăn. Các dầu hiệu gần như không phát hiện được trên tờ khai thuế và báo cáo tài chính của doanh nghiệp. Qua kinh nghiệm thực tiền cho thấy có một số dấu hiệu trên sổ sách kế toán của doanh nghiệp cho thấy, có khả năng đó là những giao dịch đáng ngờ:

• Các ngành nghề cần lưu ý: mua bán, sản xuất, chế biến nông sản, lâm sản ; xây dựng, san lấp mặt bằng; kinh doanh sắt thép; mua bán xăng dầu, vận tải.
   

• Có phát sinh hoạt động mua bán thẳng không qua kho (mua bán tay 3)
   

• Giao dịch mua hàng có hợp đồng bằng văn bản, có hóa đơn, có chứng từ thanh toán qua ngân hàng nhưng không có chứng từ nhập kho, xuất kho.
   

• Hàng hóa, dịch vụ được cung cấp nhiều lần trong tháng nhưng đến cuối tháng mới có hóa đơn
   

• Doanh nghiệp có sử dụng hóa đơn của các doanh nghiệp bỏ trốn khỏi địa điểm kinh doanh hoặc các doanh nghiệp thuộc diện rủi ro cao về thuế theo các văn bản hướng dẫn của Bộ tài chính, Tổng cục thuế (http://dailythuetoancau.com/bo-tieu-chi-danh-gia-nguoi-nop-thue-co-dau-hieu-rui-ro.htm; http://dailythuetoancau.com/qd-253-qd-btc-ngay-20-03-2017-cua-bo-tai-chinh.htm  - Các tiêu chí đánh giá người nộp thuế có dấu hiệu rủi ro trong việc tạo, in, phát hành và sử dụng hóa đơn năm 2017)
   

• Trên sổ tiền mặt trong ngày xuất hiện tiền amwtj được nộp vào nhiều lần, số lượng lớn, bất thường
   

• Doanh nghiệp có phát sinh tiền vay cá nhân nhưng không thấy hợp đồng và lãi phải trả, các cá nhân cho vay thường là giám đốc hoặc các thành viên của doanh nghiệp, hoặc “ người thân” của doanh nghiệp
   

• Xuất hiện các giao dịch  nộp tiền mặt vào tài khoản ngân hàng của doanh nghiệp (sổ quỹ tiền mặt, sổ theo dõi tiền gửi ngân hàng) và ngay sau đó số tiền này được chuyển khoản cho các doanh nghiệp khác. Các hoạt động nộp và rút tiền tại tài khoản giao dịch của doanh nghiệp mua và bán thường diễn ra ngay trong ngày và số tiền thanh toán nhận vào và chuyển đi đều bằng nhau. Một số trường hợp trước khi các hoạt động trên diễn ra, doanh nghiệp có vay mượn tiền của các cá nhân để đảm bảo số dư tiền mặt đủ thực hiện các giao dịch nêu trên, khoản vay này thường được thuyết minh là khoản vay của cá nhân (có thể có trả lãi hoặc không), các cá nhân cho vay đa phần là giám đốc hoặc các thành viên của doanh nghiệp.
   

• Xuất hiện các giao dịch nộp tiền mặt vào tài khoản ngân hàng của doanh nghiệp (sổ quỹ tiền mặt, sổ theo dõi tiền gửi ngân hàng) và ngay sau đó số tiền này được chuyển khoản cho các doanh nghiệp khác. Đồng thời cũng trong ngày doanh nghiệp nhập quỹ tiền mặt hoặc ghi tăng tài khoản ngân hàng những khoản tiền bằng hoặc thấp hơn số tiền từ 3% đến 10%  (tỷ lệ phải trả cho bên bán hóa đơn tính trên giá trị hóa đơn...), khoản này cũng thường được thuyết minh là khoản vay của các cá nhân (có thể là trả lãi hoặc không), các cá nhân cho vay đa phần là giám đốc hoặc các thành viên của doanh nghiệp.
   

• Thực hiện giao dịch qua tài khoản không đăng ký hoặc thông báo với cơ quan quản lý thuế.
  
  
   

2. Nhận diện doanh nghiệp đáng ngờ:

• Về đăng ký kinh doanh:

+ Doanh nghiệp đăng ký kinh doanh rất nhiều mặt hàng và ngành nghề kinh doanh
 

• Về đăng ký thuế:

+ Không có kho hàng

+ Không thông báo cụ thể về nhân sự kế toán

+ Không đăng ký hoặc thông báo tài khoản ngân hàng
 

• Báo cáo tài chính:

+ Các khoản tiền giao dịch qua ngân hàng lớn, nhưng số dư tài khoản tiền gửi ngân hàng (tài khoản 112) thường rất nhỏ

+ Hàng hóa tồn kho không đáng kể hoặc bằng không

+ Không có tài sản số định

+ Khoản tiền chi ra (báo cáo kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh, lưu chuyển tiền tệ) để phục vụ cho hoạt động kinh doanh (tiền hàng hóa, dịch vụ; chi phí hoạt động;...) lớn hơn nhiều lần số vốn chủ sở hữu nhưng không phát sinh khoản vay ngân hàng.

+ Báo cáo lưu chuyển tiền tệ cho thấy, tiền thu từ hoạt động kinh doanh bằng hoặc thấp hơn so với tiền chi cho hoạt động kinh doanh

+ Nội dung các báo cáo tài chính rất đơn giản, chỉ phát sinh vài chỉ tiêu
 

• Kê khai thuế:

+ Mặc dù đăng ký kinh doanh “đa ngành nghề” nhưng doanh thu kê khai chỉ duy nhất của hoạt động thương mại

+ Trên tờ khai thuế GTGT doanh nghiệp thường kê khai ngay tháng đầu tiên, hay từ tháng thứ 2 kể từ khi thành lập có doanh thu bán hàng hóa, dịch vụ lớn gấp nhiều lần vốn chủ sở hữu

+ Chênh lệch thuế GTGT phải nộp thường rất nhỏ, thường chỉ vài trăm ngàn hoặc một vài triệu đồng

+ Hàng hóa, dịch vụ kê khai đầu vào và đầu ra gồm nhiều loại: đá, cát, sắt thép, nông sản, lâm sản, vận chuyển, bốc xếp, văn phòng phẩm,...

+ Tỷ lệ giá vốn hàng bán trên doanh thu rất cao từ 97% đến 99% và lợi nhuận trước thuế sẽ lỗ hoặc lãi rất thấp, có trường hợp chỉ khoản 0,001..% và các doanh nghiệp này đã bỏ địa chỉ kinh doanh khi được thông báo sẽ thanh tra lại doanh nghiệp.

+ Khoản mục chi phí hoạt động (chi phí quản lý, chi phí bán hàng) rất nhỏ so với doanh thu kê khai để tính thuế thu nhập doanh nghiệp, chủ yếu là chi phí tiền lương

+ Bộ  máy tổ chức rất “tinh gọn” chỉ với vài người

+ Toàn bộ hoặc phần lớn hàng hóa mua bán thẳng không qua kho (mua bán tay 3). Nội dung kê bảng kê hóa đơn, chứng từ hàng hóa dịch vụ mua vào tên hàng hóa dịch vụ là vận chuyển, kho bãi, bốc xếp, tư vấn, văn phòng phẩm, hàng hóa... với giá trị lớn nhưng không khớp tên hàng hóa dịch vụ bán ra.

  + Các hóa đơn đầu vào từ tháng đầu tiên, hay từ tháng 2 kể từ khi thành lập thường không thấy kê việc mua tài sản như mau máy tính hay bàn ghế và những tài sản cố định khác cần thiết phục vụ hoạt động kinh doanh

+ Giá trị ghi trên hóa đơn đầu vào thường là số tiền lớn, chẵn đến đơn vị triệu đồng

 

• Các dấu hiệu nhận biết khác:

+ Sau một thời gian hoạt động (vài tháng hay 1 năm) các doanh nghiệp này thường là thủ tục chuyển địa điểm kinh doanh để chuyển cơ quan quản lý thuế, từ chi cục thuế này sang chi cục thuế khác

+ Việc giao dịch được thực hiện bằng nhiều tài khoản tại nhiều ngân hàng khác nhau. Có tài khoản chỉ thực hiện 1 hay vài giao dịch rồi lại ngừng, không thấy giao dịch hoặc phát sinh.